Міндетті медициналық сақтандыру жүйесі Қазақстанда 2020 жылдың басынан бастап жұмыс істейді, ол жарналардың мөлшеріне қарамастан, сақтандырылған адамдардың медициналық қызметтерге тең қолжетімділігіне негізделген.
МӘМС артықшылықтары
Медициналық сақтандыру қорының мамандары хабарлағандай, сақтандырылған азаматтың міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі (МӘМС) артықшылығы медициналық қызметтердің анағұрлым кең тізбесін алу мүмкіндігі болып табылады.
Бұл түрлер сияқты:
Амбулаториялық жағдайдағы медициналық көмек(ауруларды диагностикалау және емдеу);
Стационарды алмастыратын жағдайларда медициналық көмек (ТМККК шеңберінде ауруларды емдеу жағдайларын қоспағанда), сондай-ақ елдегі эпидемиологиялық жағдайдың нашарлауына әкелетін аурулар кезінде және оларға күдік туындаған жағдайларда үйдегі стационардың қызметтері;
Стационарлық жағдайдағы медициналық көмек;
Медициналық оңалту;
Патологиялық-анатомиялық диагностика;
Өлімнен кейінгі донорды дайындау;
Медициналық көмек көрсету кезінде дәрілік заттармен және медициналық бұйымдармен қамтамасыз ету.
Сақтандыру жүйесіне қатысушылар
Медициналық қызметтердің кең тізбесін пайдалану үшін МӘМС үшін жарна төлеу қажет. Осыған байланысты әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысушыларды бірнеше топқа бөлуге болады. Азаматтар өздері үшін жарналарды заңда көзделген міндет болғандықтан ғана емес, сондай-ақ әрбір адам қоғам алдында өз денсаулығы үшін ортақ жауапкершілікте болғандықтан төлейді. Жұмыс беруші де өз жұмыскері үшін МӘМС-ға аударымдар жүргізіп, олардың скринингтік зерттеулерден өтуі үшін жағдай жасай отырып, жауаптылықта болады. Үшінші қатысушы медициналық көмектің сапасын және оның қолжетімділігін арттыру үшін жағдай жасайтын мемлекет болып табылады. МӘМС жұмысының нәтижесінде адамдар сапалы медициналық қызметтердің кеңейтілген тізімін тек жарналар есебінен ала алды. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына (ФМС) халықтан қызметтерді толық алмау, медициналық қызметтерден бас тарту туралы шағымдар жиі жіберіледі. Атап өтілгендей, бұл көбінесе медициналық ұйымдарда жеткілікті тәжірибесі жоқ қызметкерлермен байланысты.
2022 жылы МӘМС мөлшерлемелері қалай өзгерді
2022 жылы жұмыс берушілердің МӘМС-ке аударымдарының мөлшері қызметкердің жалақысынан 3% - ға дейін өсті. Бірақ жалақыдан жарналар бұрынғысынша 2% мөлшерінде ұсталады. 2022 жылы ең төменгі жалақы мөлшері 42 500 теңгеден 60 000 теңгеге дейін ұлғайғандықтан, дербес төлеушілер үшін жарна мөлшерлемесі 2 125 теңгеден 3 000 теңгеге дейін (1 ЕТЖ-дан 5%) өзгерді. Тиісті өзгерістер ЖК, шаруа қожалықтарының иелеріне және жеке практикамен айналысатын тұлғаларға қатысты болды – 2 975 теңгеден 4 200 теңгеге дейін (1,4 ЕТЖ-дан 5%). Өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтар үшін бірыңғай жиынтық төлем мөлшері де өсті, өйткені БЖТ айлық есептік көрсеткішке байланысты. Республикалық және облыстық маңызы бар қалалардың тұрғындары үшін 2022 жылы ол 3 063 теңгені (1 АЕК), басқа елді мекендердің тұрғындары үшін – 1 531,5 теңгені (0,5 АЕК) құрады.